We wisten dat het geen eenvoudige opgave zou worden. In tijdelijkheid ‚leuke dingen doen’, is op veel plekken al tot kunst verheven. Maar wat als je je burgerinitiatief wilt doorstarten naar een financiële duurzame situatie en met behoud van het tot stand gebrachte DNA?
Een bericht over vrij worstelen tussen eigenwijze initiatiefnemers en een aan regels en gebruiken gebonden overheidsorganisatie.
Wat vooraf ging…
Coehoorn Centraal is een burgerinitiatief om te komen tot een ‚creatieve economische zone‘ in Arnhem. Het gaat daarbij om ondernemers die onlangs zijn gestart, in de opbouw of groeifase zitten. De gemeenteraad van Arnhem heeft naar idee van een aantal initiatiefrijke burgers een aantal voor gebiedsontwikkeling aangekochte panden bij het Centraal Station tegen een basale huur voor een periode van 5 jaar beschikbaar gesteld (motie: GroenLinks en VVD). Deze periode loopt af op 1 september 2018.
Grote tevredenheid met het bereikte resultaat
Inmiddels zijn wij ruim 3 jaar verder en de Coehoorn community groeit en bloeit. De ondernemers zijn in grote meerderheid tevreden over de lokatie, de sfeer in de ondernemerscommunity, de geboden ruimte om in samenwerking te ondernemen. Minder tevredenheid is er over de bouwtechnische staat van een aantal gebouwen. De door de stichting geïnde huren zijn weliswaar toereikend om alle ‚kleine‘ onderhoud aan de panden te betalen en de gebouwen in de afgeleverde staat te houden. Het verfraaien van de panden, anders dan (door vrijwillige inzet) schilderen van bepaalde delen, is echter financieel onhaalbaar.
Het is hierom dat Coehoorn naar een volwassen financieel duurzame situatie wil toegroeien. De kwaliteit van de panden moet omhoog en de openbare ruimte behoeft ook een forse facelift of herinrichting. De inmiddels gegroeide ondernemingen moeten voor Arnhem behouden blijven doordat Coehoorn meegroeit met hun economische mogelijkheden. Voor een aantal betekent Coehoorn het afzien van plannen om zich in Amsterdam te vestigen. Daarom is het essentieel dat de mix van startende ondernemingen en groeiende ondernemingen in het gebied blijft bestaan. Arnhem moet daarmee dé vestigingsplaats worden voor jonge, innovatieve en creatieve ondernemingen van Oost-Nederland. We moeten niet vergeten dat vrijwel alle topondernemingen ooit klein zijn begonnen.
Maar hoe dan verder?
Burgemeester en wethouders lieten bij brief van 13 december 2016 aan de gemeenteraad weten tevreden te zijn met de tot heden bereikte resultaten. Daarin verwoordden zij de door de ondernemers in Coehoorn geuite wensen:
‚De zone van creatieve bedrijvigheid blijkt positief te werken en de ondernemers pleiten voor duurzame voortzetting van het initiatief . Hun wens is het om het gebied te laten uitgroeien tot een ‘Urban Field Lab’ waar partijen, overheid en bedrijven, experimenteren met nieuwe technieken of inrichting van de openbare ruimte.
Ondernemers zijn bereid daarbij het stokje van de stichting Coehoorn Centraal over te nemen. De stichting is aanjager en huidige beheerder van de panden. Maar de doelstelling van de stichting is ‘slechts’ om een ontwikkeling op gang te brengen, en ziet voor zichzelf in de huidige vorm geen rol op de langere termijn. In toekomst zal de stichting er naar streven Coehoorn Centraal meer te integreren met andere vergelijkbare initiatieven elders in de stad en de beheer- en programmafuncties aan ondernemers en andere aan dit project verbonden partijen over te dragen.’
Daarbij is het van belang dat de gemeente haar panden, zoals zij ooit zich had voorgenomen, verkoopt en wel aan partijen die passen binnen het Coehoorn-DNA. Dat zijn in eerste aanleg de huidige Coehoorn-ondernemers, zij die dat willen, of andere nog niet in Coehoorn gevestigde partijen die het DNA verder kunnen versterken.
In gesprek…
De stichting is sinds begin januari met de gemeente in gesprek om aan deze gedachten handen en voeten te geven. Dat proces verloopt met vallen en opstaan. We wisten dat het geen eenvoudige opgave zou worden. Het is wederzijds zoeken naar nieuwe rollen en posities. Een gezamenlijk avontuur waarbij de kunst is om de onderscheiden belangen bij elkaar te brengen.
Coehoorn is een nieuwe manier van met ‚de stad‘ en haar inwoners omgaan, in dit geval beginnende of doorstartende creatieve ondernemers. Dat is voor een gemeente niet altijd eenvoudig, gezien haar door regels en afspraken ingesnoerde positie. Voor de stichting is het eveneens een zoektocht. Hoe kun je je idealen voor de stad inhoud geven zonder in de positie te komen van pseudo-projectontwikkelaar? Immers beheer van vastgoed is niet de doelstelling van de stichting, noch de ambitie van de initiatiefnemers.
Eind april zullen we samen met de gemeente in korte slagen onze ideeën per pand bespreken. Daarbij staat behoud van het Coehoorn-DNA centraal, niet het behoud van elke afzonderlijk pand. Immers, daar zijn vriend en vijand het over eens, sommige panden zijn ronduit sleets of zijn niet geschikt voor de meer eisende creatieve ondernemers.
Coehoorn zal hoe dan ook veranderen en geschikt moeten worden gemaakt voor een nieuwe toekomst als ‚een ‘Urban Field Lab’ waar partijen, overheid en bedrijven, experimenteren met nieuwe technieken of inrichting van de openbare ruimte.‘
