Een bijzondere dag in herfstachtig Düsseldorf

Een mooie herfstdag in Düsseldorf was het toen Tom Kortbeek (KunstLAB Arnhem) en Paul de Bruijn (Coehoorn Centraal) op 18 oktober jl. bezoek gingen bij hun partner SUPER7000. Reden van het bezoek is om de nu sinds 2014 bestaande contacten tussen SUPER7000 en Coehoorn Centraal in een concreet samenwerkingsproject om te zetten. En dat lijkt te gaan lukken met ‘de plantenmonitor’.

Als kunst en wetenschap elkaar ontmoeten
Het is Tom’s stellige overtuiging dat als kunst en wetenschap elkaar ontmoeten er mooie dingen kunnen ontstaan. Een thema waar veel over wordt gesproken, maar nog weinig concrete invullingen kent. De wereld van het onconventioneel denken verbinden met de wereld van wat niet bewezen is, bestaat niet. Op het eerste gezicht geen gelukkig huwelijk.
Met de organisatie van de ‘Nieuwe Makers Borrel‘ heeft KunstLAB Arnhem al eerder een aanzet tot verbinding van twee werelden gegeven.
Uit het denken in twee werelden zijn reeds twee concrete resultaten voortgekomen: het muzikale kussen ‘Kozie’ en het meten van ‘muzikale’ planten met de ‘plantenmonitor’.

Düsseldorf huisvest de grootste Japanse gemeenschap van Europa. Nergens is zoveel Japan te zien als hier.

Kozie, tactiliteit en klanken
Zoals wel vaker ontstaan uit ‘de kunst’ en het daarbij behorende kaderloze denken, vindingen bij toeval en vaak onbedoeld. Zo ook met ‘Kozie’ een soort kussen van speciale vezelige stof dat bij aanraking muzikale klanken voortbrengt. De handzame ‘Kozie’ kwam echter voort uit het experimenteren met een grote wand met de naam ‘Tactile Orchestra‘ van deze vezelige stof waar door aanraking en wrijving door de stof geluiden werden voortgebracht die door de juiste bespeling samen tot muziek uitgroeiden.
Inmiddels is er belangstelling vanuit de zorgsector voor de ‘Kozie‘. Mensen met een vorm van dementie krijgen door een combinatie van tactiliteit en geluid prikkels, die hen weer kunnen activeren. Inmiddels wordt gewerkt aan het productie en verkoop van de ‘Kozie’. Mogelijk zal de productie in Arnhem plaatsvinden door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook worden mogelijkheden onderzocht om de textiele stof te vervangen door een vezel voortkomend uit gerecycled plastic. Een vinding die uit Arnhem afkomstig is.
De grote versie, de ‘Tactile Orchestra’ zal in een speciaal vervaardigde versie volgend jaar in Smithsonian Cooper Hewitt Design Museum in New York worden geëxposeerd.

Oliver Vaupel (SUPER7000) en Tom Kortbeek (KunstLAB Arnhem) bereiden presentatie voor.

De ‘Plantenmonitor’
Kan een groep van planten muzikale klanken voortbrengen? Ja, want planten brengen ‘energie’ voort en die kunnen worden omgezet in klanken. KunstLAB  Arnhem onderzoekt in Coehoorn de reacties van verschillende ‘klokgenen’.
Dit onderzoek geschiedt in nauwe samenwerking met Associate Professor Dr. Ir. Sander van der Krol van het laboratorium voor Plantenfysiologie van de Wageningen Universiteit. Tijdens een van de ‘Nieuwe Makers Borrels’ is hiervan een demonstratie gegeven.

De WUR-Plantfysiologie meet bij het onderzoek naar hoe planten reageren op hun omgeving de activatie van onder andere genen. In het project van KunstLAB Arnhem wordt door het meten van de reacties van verschillende ‘klokgenen’ (die zorgen voor een dag/nacht ritme bij planten) onderzocht hoe een plant specifiek met het verschil tussen dag en nacht omgaat. Deze klokgenen zijn gekoppeld aan het gen van een vuurvlieg dat maakt dat deze oplicht. Hierdoor worden de uitslagen in de reactie van het klokgen van een plant dus ook zichtbaar door middel van een oplichtend plantje. Hierdoor wordt de reactie van het klokgen dus gemakkelijker meetbaar. Er wordt soms ten onrechte over de ‘energie van planten’ gesproken. Klinkt goed, maar we houden het liever concreet.

Het onderzoeken van planten is een kostbare onderzoeksactiviteit. Deze wordt uitgevoerd bij de Landbouwuniversiteit. Echter experimenten door KunstLAB hebben aangetoond dat het onderzoeken van hoe planten reageren op hun omgeving de activatie van onder andere genen, aanzienlijk goedkoper kan, want met aanzienlijk minder technische middelen. Door deze vinding kunnen mogelijk toepassingen ontstaan in de landbouw. Er wordt daarbij gewerkt naar een ‘decentralised monitoring system for plants’ gebaseerd op simpele, bestaande systemen. De wijze van koppeling van deze systemen levert de unieke meerwaarde van het systeem op.
Door dure systemen te vervangen door kleine open source devices kan met dezelfde rekenkracht en resultaten worden bereikt voor een fractie van de prijs. Door deze prijsverlaging wordt een systeem haalbaar waarbij planten op individueel niveau kunnen worden gemonitord en worden voorzien van hun individuele behoeftes. Dit zal een sterk positief effect hebben op de ecologische footprint van de agri-sector en een verlaging in kosten voor de producent.

In het onderzoek wordt gewerkt in twee fases:

1. Deskresearch om te beantwoorden —> wat moeten de interne en externe voorwaarden zijn? Wat is specifiek de markt en haar wensen?
2. De eerste testfase binnen de academische context met minimaal 2 units en 1 main systeem.

Beeldopnamen van het experiment kunnen nog niet publiek worden gemaakt.

Je hebt Düsseldorf niet geproefd als je geen frozen yoghurt bij YOMARO hebt gegeten, zo gaat het gerucht.

Grensoverschrijdende doorontwikkeling
Dinsdag 17 oktober jl. bezochten Tom Kortbeek (KunstLAB Arnhem) en Paul de Bruijn (Coehoorn Centraal) haar Verein GarageLab werkzaam binnen Coehoornpartner SUPER7000, een creatieve co-workingplek in Landeshaupstadt van Nordrhein-Westfalen Düsseldorf. SUPER7000 is zoals Coehoorn Centraal een creatieve community, meer dus dan een doorsnee commerciële kantoorlokatie. Een initiatief dat ook door de Stadt Düsseldorf zeer op waarde wordt geschetst.
Na een uitgebreide voorbespreking verzorgden Tom en Paul die avond een presentatie voor het team van Verein GarageLab. De vraag was: wie kan ons helpen met de technische doorontwikkeling van de ‘Plantenmonitor’? Het gaat daarbij om specifieke ICT-kennis. Aan dit verzoek ligt de wens ten grondslag om vanuit Coehoorn/KunstLAB Arnhem dit project een grensoverschrijdend karakter te geven.
En met succes. Een van de aanwezigen gaf aan belangstelling te hebben voor dit project en te willen ondersteunen bij de verdere technische doorontwikkeling. Daarnaast kwamen er tips en doorverwijzingen naar wetenschappers op het terrein van plantenfysica. Als bijvangst bleek er ook kennis aanwezig voor het gebruik van 3D-techniek bij het printen van keramiek. Een tip die een ander project, in dit geval van Roos Meerman, van pas kan komen.

Een drukbezochte ‘FuckUp-Night’ in een van de bij SUPER7000 behorende loodsen.

Blij met de partners van SUPER7000
Het is een lange weg om met weinig financiële middelen iets van internationale samenwerking tot stand te brengen. Maar de warme contacten, het uithoudingsvermogen om deze samenwerking verder uit te bouwen, leiden uiteindelijk tot resultaten. De samenwerking biedt aan kleinere creatieve ondernemers de mogelijkheid om actief te worden op de grootste markt van Europa. Een ondernemer kan via Coehoorn Centraal en haar partner SUPER7000 zich vestigen in Duitsland en nog wel in de hoofdstad van Nordrhein-Westfalen Düsseldorf. Voor sommige deelmarkten van belang omdat Duitsers graag zaken doen met in Duitsland gevestigde bedrijven. Dit omdat er dan rechtszekerheid bestaat bij het afsluiten van overeenkomsten en dit bijdraagt aan het vertrouwen van vooral kleinere nieuwe toetreders tot de markt. Vanuit Nijmegen is hiervoor al belangstelling getoond. Want aan grenzen doet Coehoorn Centraal niet, niet tussen landen, en al zeker niet tussen steden. Zoals we ook eerder hebben gedaan, kunnen wij ook praktische cursussen Duitse spreekvaardigheid voor groepen organiseren. Een stap in het ondernemerschap voor durfals.